Zelf stempels maken van linoleum? Zó doe je dat

Deze blogpost is bijgewerkt op 19 april 2023

Hou jij van stempels/stempelen en lijkt het je leuk om ze zelf te ontwerpen en maken? In deze DIY tutorial leer je hoe je van linoleum stempels maakt. Met zo'n stempel kun je van alles bedrukken: wenskaarten, cadeaupapier, textiel en zelfs behang. Je leest wat linoleum is, welke materialen je nodig hebt en je krijgt een uitgebreid stappenplan om zelf creatief aan de slag te gaan.

In deze post staan gesponsorde links*

Linoleum, wat is dat eigenlijk?

Linoleum is een slijtvast materiaal dat wordt gebruikt als vloerbedekking. Het is een natuurproduct, er zit o.a. lijnzaadolie, kurk en hars in verwerkt. De achterkant van linoleum is soms bedekt met jute. Het bijzondere van linoleum is dat je er ook creatieve dingen mee kunt doen, zoals het maken van stempels. Doordat linoleum vrij zacht is kun je het met behulp van speciale gutsen gemakkelijk bewerken.

Linosnede (=linoleumsnede) is een druktechniek waarbij je een afbeelding uit het linoleum snijdt.
OK, genoeg theorie, het is tijd om zelf linoleum stempels te maken.

Benodigdheden om zelf een stempel te maken:

• linoleum
• gutsen
• linoroller (zie foto)
• ✏️🖊 potlood of balpen
• wit papier
• 📏 liniaal
• carbonpapier
• plakband
• futselplankje
• 🎨 verf (acrylverf, textielverf of drukinkt)
• 🖌 kwastje
• 📰 oude kranten
• glasplaat

Materialen om zelf stempels te maken

Gutsenset van ABIG:

Linoroller van Creotime:

Linoleum plaat:

Ontwerpen + tekenen van linoleum stempel

Stap 1 | Inspiratie voor ontwerp

Bedenk eerst welke afbeelding je op je stempel wilt.
Kijk bijvoorbeeld op Pinterest voor inspiratie. Of verzin zelf een uniek ontwerp.

Stap 2 | Ontwerp tekenen op papier

Teken je ontwerp op papier op de gewenste grootte van je stempel. Wil je een stempel van 5 bij 5 cm? Teken met liniaal een vierkant van 5 x 5 cm op papier en teken je ontwerp binnen dit kader. Zorg voor tenminste 5 mm afstand van de rand.

Stap 3 | Arceren snijvlakken

Als je tekening klaar is, arceer je de delen die moeten worden weggesneden.
Linosnede is een hoogdruktechniek, dat betekent dat alleen de hoge gedeeltes van een linoleum stempel worden afgedrukt. Onthoud: het linoleum dat je NIET wegsnijdt (de hoge gedeeltes) zal worden afgedrukt op papier. De delen die je wegsnijdt worden niet afgedrukt, want die zijn laag. (zie foto hieronder).

Stap 4 | Tekening overtrekken op linoleum

Nu ga je met carbonpapier je tekening overbrengen op het linoleum. Leg het linoleum op een vlakke ondergrond en het carbonpapier met de inktkant op het linoleum. Leg daarna je tekening met de goede kant boven op het carbonpapier. Houd er rekening mee dat je tekening in spiegelbeeld zal worden afgedrukt. Wil je je afbeelding niet in spiegelbeeld, leg dan je tekening met de verkeerde kant op het carbonpapier. Trek dan met een potlood/balpen je tekening over en zet daarbij wat druk, zodat de inkt straks duidelijk op het linoleum staat.

💡TIP: plak het carbonpapier aan de hoeken vast met plakband, zodat het niet verschuift bij het overtrekken.

Na het overtrekken verwijder je het teken- en carbonpapier. En tadaaa: je tekening staat op het linoleum.
Bijna tijd om je stempel te gaan snijden. Maar eerst nog even dit…

Futselplank maken: hulpmiddel bij snijden linoleum stempels

Futselplank???
Ja, dat moet ik even uitleggen. Een futselplank is een handig hulpmiddel bij het snijden van linoleum. Het houten plankje zorgt ervoor dat je stabiel en veiliger kunt snijden.

De futselplank heeft aan beide uiteindes een houten latje. Het ene latje zit aan de onderkant van de futselplank, het andere latje aan de bovenkant van het tegenoverliggende uiteinde van de plank (zie tekening).

Zo’n futselplankje maak je eenvoudig zelf, zoals je op de tekening ziet.
Je hebt nodig:

• houten plankje op maat die jij wil (A4 werkt heel fijn)
• 2 houten latjes die even breed zijn als je plank
• kleine spijkertjes
• 🔨 hamer

Zo gebruik je de futselplank

Eén van de houten latjes klem je tijdens het werken achter de tafelrand, het andere houten latje zorgt ervoor dat je linoleum niet wegglijdt.
⚠️ Snij altijd van je af om ongelukjes te voorkomen!

Ook zonder futselplank kun je prima linoleum snijden, het is alleen iets meer oppassen met uitschieten.

Snijden van stempels uit linoleum

Het snijwerk kan beginnen, dus pak je gutsenset erbij (met snijden bedoel ik gutsen).

SNIJ DE GEARCEERDE DELEN van je afbeelding weg (deze witruimtes worden niet afgedrukt). Alles wat je niet wegsnijdt zal wél worden afgedrukt.

Beweeg de guts mee met de richting van de lijnen. Ik begin altijd met het uitsnijden van de omtrekvormen met een relatief smalle guts, daarna gebruik ik een bredere guts voor de witruimte in de omtrekvorm. Maar probeer gewoon wat jij het fijnst vindt werken.

⚠️ De gutsen zijn scherp, dus snij altijd van je af en pas op voor je vingers!!!

Zelf gebruik ik een gutsenset van het merk ABIG, ontzettend fijn materiaal om mee te werken.

Gutsenset van ABIG kopen?

Zo test je je linoleum stempel

Ben je klaar met gutsen? Dan is het tijd om je stempel te testen.
Door te testen zie je of je nog iets vergeten bent weg te snijden.

Heb je een klein formaat stempel? Breng met een 🖌 kwastje 🎨 verf aan op de hoge delen van de stempel.
Heb je een grote stempel? Dan is het handiger om de verf met een linoroller op de stempel aan te brengen. Leg de glasplaat op een tafel, doe er wat verf of drukinkt op en smeer het met de roller goed uit. Rol de verf dan met de linoroller over het oppervlakte van de stempel.

Nu is het grote moment aangebroken.
Leg de stempel met de verfkant op een wit papier en druk de stempel goed hard aan met je handen of ga er met een linoroller of deegroller overheen. Haal dan voorzichtig het papier van de stempel af en beoordeel het resultaat. Het kan zijn dat je niet tevreden bent, je kunt altijd meer linoleum wegsnijden. Als je teveel hebt weg gesneden heb je natuurlijk wel een probleem, dus wees liever iets te voorzichtig met snijden, bijsnijden kan altijd nog.

Om je stempel af te maken plak je je stempel op een houten blokje of -rondje. Het hout fungeert als handvat waardoor je gemakkelijker kracht kunt zetten tijdens het stempelen.

Wat je met stempels kunt doen

Na de testfase heb je een perfecte linoleum stempel #trotsopmezelf.
Hoe leuk is het om na al dat harde werk lekker te gaan stempelen!

De mogelijkheden van stempels zijn eindeloos:

• bestempel een effen kussenhoes tot een uniek designersitem voor je bank
• versier kaarten en enveloppen met je stempels
• tover je saaie witte lakens om tot vrolijk beddengoed
• Op de blog van Durftestempelen vind je nog veel meer leuke inspiratie.

TIP: Was na het stempelen de verf van je stempel af, zo blijft de stempel bruikbaar.
Laat de verf nooit indrogen, want dan wordt de afbeelding steeds vager.

⚠️ Het maken van stempels kan verslavend zijn!

Inspiratie voor het maken van linostempels

Zoek je nog wat inspiratie voor het maken van stempels?
Scroll verder voor foto’s van linoleum stempels die ik zelf maakte.

Niet van linoleum gemaakt, maar wel om te stempelen zijn deze stempelsets met bloemen.
Ik ontwierp ze voor Durftestempelen:

Boeken over het maken van stempels

Wil je meer lezen over het maken van stempels?
Ik geef je wat tips voor (Engelstalige) boeken over dit onderwerp.

Boekentips stempels maken:

*Je helpt mij als je via een gesponsorde link (affiliate link) een product bestelt. 💶 Kost jou niets extra’s en ik ontvang een klein percentage van de verkoop. 👩🏼‍💻 Hiermee kan ik blogs blijven schrijven en jij blijven lezen. Ik promoot alleen producten die ik zelf gebruik of waarvan ik denk ze jou helpen. Meer info vind je in mijn privacyverklaring.

Lees ook:

• Zelf kerstkaart maken met stempel van gum
• Leren tekenen: 9 boekentips met inspiratie
• Opdrachten vinden als freelance illustrator

______________________________________________________________________________________________________________________________________

✏️Tekenboek

Het boek Elke dag tekenen voor uitstellers helpt je om van tekenen een dagelijkse, creatieve gewoonte te maken.

Ga de uitdaging aan: maak 1 maand lang elke dag een tekening. Auteur en illustrator Hilde Reurink begeleidt, inspireert en motiveert je in dit kleurrijke tekenavontuur vol handige tekentips.
👩🏻‍💻 Ook verkrijgbaar als eBook.

Geschikt voor beginnende én ervaren tekenaars.

______________________________________________________________________________________________________________________________________

Online tekencursus

In Leren Tekenen met Lef en Plezier begeleidt illustrator Hilde je door de wondere wereld van het tekenen. Deze tekencursus motiveert je om (weer) te beginnen.

Laat je perfectionisme los en heb plezier!

Klik op de button en doe de gratis proefles (les 4).

______________________________________________________________________________________________________________________________________

Hilde Reurink schrijft over tekenen, schilderen en creatieve inspiratie op de Schildertuin weblog.
Volg de online tekencursus of bestel het tekenboek Elke dag tekenen voor uitstellers.